YKS Öncesi Velilere Hayati Uyarılar: “Baskı değil, destek zamanı”

Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) bir gün kala hem öğrenciler hem de aileler yoğun bir sınav stresinin içinde. Uzmanlara göre, bu dönemde öğrenciler kadar velilerin tutumu da sınav başarısını doğrudan etkileyebiliyor. İstanbul Gelişim Üniversitesi Psikolojik Danışmanı Mehmet Döngeloğlu, velilerin mutlaka kaçınması gereken tutumları ve çocuklarıyla kurmaları gereken sağlıklı iletişim biçimlerini paylaştı.

Gerçek dışı beklenti, kıyas ve son dakika baskısı en büyük hatalar arasında

Sınav sürecinin özellikle son günlerinde öğrencilerin zihinsel olarak yorgun, duygusal olarak hassas bir dönemden geçtiğini vurgulayan Döngeloğlu, velilerin bu süreçte farkında olmadan çocuklarına zarar verebileceğini belirtti. Döngeloğlu’na göre velilerin mutlaka uzak durması gereken davranışlar şöyle:

Çocuğa hâlâ gerçekçi olmayan beklentiler yüklemek,
Onu arkadaşlarıyla kıyaslamak,
Ebeveynin kendi sınav kaygısını çocuğa yansıtması,
Son günlerde dahi “biraz daha çalış” baskısı yapmak,
Sınavı hayatın tek çıkış yolu gibi göstermek,
Sınavdan çıkar çıkmaz sorguya çekmek.

İletişim şekli, sınav kadar belirleyici olabilir

Döngeloğlu, “Öğrenciler bu dönemde yalnızca bilgiye değil, anlayışa da ihtiyaç duyarlar” diyerek, velilerin çocuklarıyla kurduğu iletişimin önemine dikkat çekti. Bu iletişimin sağlıklı olabilmesi için şu önerilerde bulundu:

Sürekli nasihat vermek yerine aktif bir şekilde dinleyin,
Motivasyon yerine içtenlik ön planda olmalı: “En iyisi sensin” değil, “Çabanı görüyorum” gibi cümleler tercih edilmeli,
Tartışmalardan kaçınılmalı,
Sınav sonrasında da duygusal destek sürdürülmeli.

Stresi bastırmak değil, anlamak gerekir

Stresin bu sürecin doğal bir parçası olduğunun altını çizen Döngeloğlu, “Heyecanlı ve endişeli olmak, öğrencinin bu sürece ne kadar emek verdiğini gösterir. Bu duyguların bastırılmaya değil, anlaşılmaya ihtiyacı vardır” ifadelerini kullandı.

Bu süreçte velilerin dikkat etmesi gereken bazı noktaları ise şöyle sıraladı:

Öğrencinin uykusu, beslenmesi ve genel fiziksel ihtiyaçları desteklenmeli,
Ev ortamı huzurlu, güvenli ve öngörülebilir olmalı,
Öğrenciye istemediği sosyal görevler yüklenmemeli,
Sınav sabahı ne yenileceği, kaçta kalkılacağı gibi konular önceden planlanmalı.

Sınav sabahı kriz değil, sakinlik zamanı

Sınav günü ebeveynlerin “normal” davranmasının önemini vurgulayan Döngeloğlu, o sabah yapılması gerekenleri şöyle özetledi:

Günü olağanlaştırın, sınavın önemini hatırlatmayın,
Çabayı ön plana çıkarın, sonucu değil,
Fiziksel hazırlıkları (giriş belgesi, kahvaltı vb.) önceden tamamlayın,
Son dakika konu tekrarlarından kaçının,
Telaşınızı çocuğa yansıtmayın. Çünkü duygular bulaşıcıdır.

“Sınav bir sonuç değil; bir süreçtir”

Sözlerini velilere hitaben tamamlayan İstanbul Gelişim Üniversitesi Psikolojik Danışmanı Mehmet Döngeloğlu, “Bu süreçte siz değerli velilerimize sınava kalan son günlerde dikkat etmeniz gerekenler konusunda yardımcı olmaya çalıştım. Bütün bir dönem boyunca iyisiyle kötüsüyle emek verdiniz. Artık sınava çok az bir süre kaldı. Dilerim ki emeklerinizin karşılığını aldığınız güzel bir sınav süreci geçirirsiniz.” ifadelerini kullanarak öğrencilere başarılar diledi.