Yaz Sıcaklarına Dikkat! Kronik Hastalar İçin Hayati Tehlike Oluşturuyor!

Yaz aylarında artan sıcaklıklar, sağlıklı bireyler için bile zorlayıcı olabilirken, özellikle kronik rahatsızlığı olan kişiler için ciddi riskler oluşturuyor. Uzmanlara göre sıcak çarpması, dehidrasyon ve ilaç etkilerinin değişmesi gibi durumlar; kalp, diyabet, KOAH, böbrek ve hipertansiyon hastalarında hayati sonuçlara yol açabiliyor. Yaz sıcaklarından korunma yollarını ve sıcaklara karşı alınması gereken önlemleri İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Neşe Kıskaç açıkladı.

“Kalp-Damar, Diyabet, Solunum Ve Böbrek Hastalıkları En Riskli Grupta”

İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Neşe Kıskaç, yaz sıcaklarının özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalıkları olan bireyler üzerinde daha yıkıcı etkiler oluşturduğunu belirterek bu durumdan en fazla etkilenen hastalıkları sıraladı: “Sıcak havalardan daha fazla etkilenen kronik hastalıklar arasında kalp-damar hastalıkları, solunum yolu hastalıkları (KOAH, astım), diyabet, böbrek hastalıkları, hipertansiyon ve bazı nörolojik rahatsızlıklar bulunuyor.”
Vücudun sıcaklığa karşı verdiği fizyolojik tepkilerin, kronik hastalıklara sahip kişilerde ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Kıskaç, özellikle terleme ile kaybedilen su ve elektrolitlerin, kalp ritminden böbrek fonksiyonlarına kadar pek çok sistemi olumsuz etkileyebileceği vurguladı.

“Dehidrasyon, Kanı Koyulaştırır, Kalbi Yorar”

Sıcak havalarda vücut ısısını düşürmek için damarların genişlediğini ve arttığını belirten, bu doğal savunma mekanizmasının bazı hastalar için riskli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Kıskaç, şu uyarılarda bulundu: “Artan terleme ile vücut su ve elektrolit kaybeder, bu da dehidrasyona neden olur. Dehidrasyon, kan basıncını düşürür, kanı koyulaştırır ve böbrek fonksiyonlarını bozar. Bu durum kalp krizi, inme, böbrek yetmezliği gibi riskleri artırabilir.”
Yaz sıcaklarının özellikle kalp hastalarının dolaşım sistemine büyük yük bindirdiğini vurgulayan Doç. Dr. Kıskaç, riskli grupta olan bu hastalar için şu değerlendirmelerde bulundu: “Kalbin daha fazla çalışması gerekir, çünkü sıcak havalarda vücut deriye daha fazla kan pompalar. Bu da kalp yetmezliği ya da anjina krizlerini tetikleyebilir. Aşırı sıvı kaybı pıhtılaşmayı artırarak inme riskini de yükseltir.”
Yapılan bilimsel araştırmaların da bu uyarıları desteklediğini belirten Doç. Dr. Kıskaç, yüksek sıcaklıkların olduğunu dönemde kalp yetmezliği olan hastaların hastaneye yatış oranlarında ortalama %2 ile %10 arasında artış görüldüğünü, bununla birlikte aşırı sıcakların kalp damar hastalığı ölümlerini %3 ila %12 oranında artışla etkilediğini söyledi.

Diyabet Hastaları Sıcak Stresine Daha Duyarlı

Kalp hastalılarının yanında sıcak havalardan etkilenen bir diğer risk grubunun da diyabet hastaları olduğu vurgulayan Doç. Dr. Neşe Kıskaç, yüksek sıcaklıktaki havanın diyabet hastalarının kan şekeri dengesini bozabildiğini söyledi: “Sıvı kaybı nedeniyle kan şekeri yükselir, insülin etkinliği düşer. Hiperglisemi ya da hipoglisemi riski artar. Özellikle insülin kullanan hastaların ilaçlarını serin ortamda muhafaza etmesi gerekir.” Diyabetik nöropati yaşayan hastalarda sıcak zeminlere temas sonucu yanık oluşabileceği ve bu durumun fark edilmediği durumlarda enfeksiyon riskinin artması da dikkat edilmesi gereken hususlar arasında yer alıyor.

Solunum Hastaları İçin Hava Kalitesi Hayati Önem Taşıyor!

KOAH ve astım gibi solunum yolu hastalıkları olan bireyler için yaz aylarının ciddi tetikleyicilerle dolu olduğunu söyleyen Doç. Dr. Neşe Kıskaç: “Yüksek sıcaklık, ozon ve partikül madde seviyelerini artırır. Bu da astım ve KOAH ataklarını tetikleyebilir. Hava kalitesi kötü günlerde dışarı çıkılmamalı, klimalı ve filtreli ortamlarda kalınmalıdır.” İfadeleriyle solunum rahatsızlığına sahip olan bireyleri uyardı.

Hipertansiyon Ve Böbrek Hastaları Sıvı Dengesine Dikkat Etmeli!

Doç. Dr. Neşe Kıskaç’ın sıcak havalarda damarların genişlemesi nedeniyle tansiyon düşebilirken, sıvı kaybı sonrasında bu kez tansiyonun aniden yükselebileceği de belirtti: “Hipertansiyon ilaçları, özellikle diüretikler, sıcak havalarda vücut sıvı dengesini bozabilir. Bu da bayılma, kalp ritim bozuklukları ve inme riskini artırır.” Diyerek hipertansiyon hastalarını uyaran Doç. Dr. Kıskaç, böbrek rahatsızlığına sahip olan bireyler için de açıklamalarda bulundu.
Yüksek sıcaklıktaki havaların böbrek hastalarında dehidrasyon riskini tetiklediğini belirten Doç. Dr. Kıskaç sıvı alımındaki sınırlamalar nedeniyle dengeyi kurmanın zor olduğunu vurguladı: “Aşırı terleme, akut böbrek hasarına yol açabilir. Ancak bazı hastalarda fazla sıvı almak da ödem ve kalp yetmezliğini tetikleyebilir. Diyaliz hastalarında potasyum ve sodyum kaybı kalp ritmini etkileyebilir.”

Sıcak Havalarda Yanlış Uygulamalara Dikkat! Kronik Hastalar İçin Korunma Rehberi

Sıcak ve bunaltıcı havalar havalar tüm ülkede etkisini gösterirken sıcaktan korunmak için tercih edilen bazı yaygın uygulamalar da hastalar için risk taşıyor. “Aniden çok soğuk su içmek kalp ritim bozukluklarına, ani soğuk duşlar ise tansiyon oynamalarına yol açabilir. Klimalı ortama aniden geçmek solunum sistemini zorlar. Doktor onayı olmadan ilaç dozu değiştirmek doğru değildir. Açıklamasıyla özellikle risk grubundaki hastaların dikkatli davranması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Kıskaç kronik rahatsızlığı olan bireylerin sıcak havalarda şu temel önlemleri almasını önerdi:

10:00–16:00 saatleri arasında dışarı çıkmaktan kaçınmalısınız.
Düzenli aralıklarla su içmelisiniz.
Açık renkli, pamuklu giysiler giyin; şapka ve güneş gözlüğü kullanmalısınız.
Serin ortamlarda bulunun; klima yoksa kamuya açık klimalı alanları tercih etmelisiniz.
Ağır yemeklerden kaçının, sebze ve meyve ağırlıklı beslenmelisiniz.
Egzersizleri sabah veya akşam saatlerine bırakmalısınız.
İlaçlarınızı doğrudan güneşten ve sıcaktan korumalısınız.

Yaz sıcaklarının hafife alınmaması gerektiğini vurgulayan İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Neşe Kıskaç, basit önlemlerle bu risklerin azaltılabildiğini, bu nedenle bireylerin ve yakınlarının bilinçli hareket etmesinin hayati önem taşıdığını söyledi.